AIDS için kür sağlayan bir tedavi CRISPR Cas9 ile mümkün!

Abdullah Uçar
2 min readJul 3, 2019

--

Hemen hemen herkesin adını duyduğu ve korktuğu hastalık AIDS için kür (yani kişinin hastalıktan tamamen ve kalıcı olarak kurtulmasını) sağlayabilecek yeni bir gelişme var:

Birkaç özet bilgi:

Görsel: freepik.com

1)HIV Nedir:

  • HIV bir virüs.
  • Bu virüs cinsel yolla, kontamine olmuş kan nakliyle, emzirmeyle, doğum yoluyla, madde kullananlarda ortak enjektör kullanımı ile bulaşıyor.
  • Dünyada bu virüsü taşıyan insan sayısı 37 milyon. Bu kişilerin 26 milyonu Afrika’da. Bu kişilerin de 22 milyonu enfekte anneden sağlam çocuğa doğum sırasında veya sonrasında (emzirme yoluyla) geçiyor.
  • Bağışıklık sistemi hücrelerimizi öldürüyor, vücudumuz basit enfeksiyonlarla dahi savaşamaz hale geliyor.
  • Virüs vücudumuza girdiğinde sürekli olarak kendini yeniliyor.
Görsel: flaticon.com > Freepik

2) AIDS Nedir:

  • Normalde vücudumuza birçok virüs / bakteri girer. Ancak bağışıklık sistemimiz güçlü olduğundan birçoğu enfeksiyona sebep olmadan ortadan kaldırılır.
  • HIV virüsü taşıyan bir kişinin bağışıklık sistemi basit bir enfeksiyonla (fırsatçı enfeksiyon) dahi baş edemeyecek kadar zayıfladığında bu duruma AIDS deniyor. Yani, “edinilmiş bağışıklık yetmezliği sendromu”.
  • AIDS’li bir kişi için grip hastalığı dahi ölümcül hale gelebiliyor.
  • Bu hastalık sebebiyle dünyada bir yılda 1 milyon insan ölüyor.
  • AIDS’li kişiler için geliştirilen ilaçlar var. (Anti-retroviral ilaçlar) Bu ilaçlar sadece virüsün kendini yenilemesini yavaşlatıyor. Ancak virüsü vücuttan tamamıyla yok etmiyor.
Görsel: massivesci.com

3) CRISPR Cas9 Nedir

  • CRISPR Cas9, bir DNA makasıdır. Yani DNA’mızın dilediğimiz kısmını kesip çıkarmaya yarayan bir protein kompleksi.
  • Bu teknolojiyi bakterilerden öğrendik. Bakteriler, kendilerine saldıran virüslerle baş etmek için Cas9 proteini ile onların genetik materyalini kesip etkisiz hale getiriyor.
  • Bu makası geliştirdik, DNA’mızdaki herhangi bir gen çıkarılıp yerine başka bir gen konulabilir. Bu sayede bir insanın tüm özellikleri daha tek hücreli bir aşamadayken değiştirilebilir, modifiye edilebilir.
  • CRISPR Cas9 konusunda çok fazla etik tartışma mevcut.

Bu yazıya konu olan yeni gelişme nedir?

  • Şimdiye dek AIDS tedavisi için sadece antiretroviral tedaviler vardı. Dün (2 Temmuz 2019’da) yayınlanan bir çalışmada, CRISPR-Cas9 kullanılarak hücrelerimize giren HIV DNA’sının kesilebileceği ve virüs yenilenmesinin sonlandırılabileceği gösterildi.
  • Bu gelişme, HIV enfekte kişilerin virüsten tamamen kurtulabilemelerine yeşil ışık yakıyor.
  • Antibiyotikler nasıl enfeksiyonlardan insanlığı kurtaran bir devrim ise, CRISPR-Cas9 kompleksi ile HIV’in yok edilmesi de benzer bir devrim olabilir.

Selamlar :)

--

--

Abdullah Uçar

Meraklı biri. Okur-yazar. Öğrenmeyi, özetlemeyi, öğretmeyi pek sever. Tıp doktoru, en pratisyeninden. Halk Sağlığı doktoru, en tembelinden.